برق زدگی نخود:
این بیماری که ناشی از قارچ Ascochyta است در اکثر مناطق کشت نخود شایع است. این بیماری قسمتهای هوایی گیاه را آلوده میکند و علاوه بر نخود، لوبیا، نخود فرنگی، عدس، کلزا و یونجه را نیز آلوده میکند. نامگذاری این بیماری بیشتر بر اساس تجربه کشاورزان صورت گرفته و به دلیل شیوع بالای آن پس از بارندگی و رعد و برق بهاره به این اسم مشهور شده در حالیکه برخلاف اسمش ارتباطی به برق و موارد مشابه ندارد.
برق زدگی تقریباً اصلیترین بیماری نخود در کشور بوده که عامل آن اکثراًاسپورهای غیر جنسی قارچ ات و کمتر به روش جنسی شیوع مییابد. این اسپورها فقط در شرایط رطوبت مناسب رشد یافته و همراه با باد انتقال مییابند، لذا مزارعی که در اوایل بهار کشت میشوند و دوره رشد آنها با باران و هوای مرطوب مواجه است بیشتر درگیر این بیماری خواهند شد.
عامل مولد برقزدگی نخود به صورت بذرزاد بوده و در زیر پوسته بذر قرار دارد نه سطح بذر به همین دلیل برای ضدعفونی بذر باید از سموم با قابلیت نفوذ به داخل بافت( سیستمیک) استفاده شود. علاوه بر بذر، کاه و کلش باقی مانده از بوتههای آلوده کشت قبلی نیز میتواند منشأ آلودگی باشد. در بوتههایی که به وسیله عامل بذرزاد آلوده میشوند علائم زودتر شروع شده و قسمتهای زیرین بوته درگیر میشود اما اگر آلودگی به وسیله اسپورهای انتقال یافته توسط باد باشد علائم در قسمتهای جوان و بالایی گیاه مشاهده میشود.
برقزدگی نخود تمام اندامهای هوایی گیاه از جمله ساقه، برگ، گل، غلاف و دانه را تحت تأثیر قرار داده و هرچه بیماری زودتر شیوع یابد و شرایط مناسب برای رشد فراهم باشد آسیب و خسارت بیشتری وارد میکند. علائم بیماری شامل ایجاد لکه نکروزه بر روی برگ( در صورت نداوم سوختگی کامل برگ)، ایجاد لکه و زخم بر روی ساقه و طوقه( باعث شکنندگی و مرگ بوته میشود) و ایجاد زخم بر روی غلاف که اکثراً سیاه رنگ میباشد.
پیشگیری و کنترل:
- استفاده از بذور سالم و ضد عفونی آن با قارچکشهای سیستمیک همچون مانکوزب( دیتانام45)
- کاشت دیرهنگام و عمیقتر بذور نسبت به شرایط عادی( عمق 15 سانتیمتری خاک)
- شخم عمیق و از بین بردن بقایای کاه و کلش آلوده
- عدم آبیاری به صورت بارانی و کرتی
- رعایت تناوب زراعی در مزرعه( تناوب با گیلهان غیر میزبان مانند غلات) 2 سال تناوب برای ازبین رفتن آلودگی کافی است
- عدم کشت متراکم و رعایت فاصله بین ردیف و روی ردیف به منظور تهویه مناسب
- استفاده از ارقام مقاوم به بیماری( ارقام هاشم، آرمان، عادل و سارال)
- استفاده از قارچکش به صورت سمپاشی بخصوص بعد از بارندگی با مانکوزب، تیابدازول یا کاپتان
عه سال اولی که نخود و لوبیا کاشتیم تقریبا اکثر نخودهامون این مشکل رو پیدا کردن و خداروشکر این مطلب رو خوندم و سعی در تکرار نشدن و کشت درستشون خواهم کرد.
روش های پیشگیری که معرفی کردین خیلی مفید و کاربردی هستن ممنون بابت مطالب خوبی کە ارائە میدهید