سوسک گرده خوار ( گل خوار)
• سوسک گرده خوار از آفات درختان میوه است.
Oxythyrea cinctella گرده خوار سیاه
Epicometis hirta گرده خوار بور
هر دو سوسک از راسته Coleoptera (سخت بالپوشان ) و خانواده Scarabaeidae هستند.
میزبان : درختان جنگلی و باغی ( آکاسیا ، توسکا ، سیب جنگلی ، صنوبر، اقاقیا و..)
درختان دانه دار و هسته دار، گل محمدی و گیاهان زراعی مثل کلزا و باقلا .
https://khosheparvar.ir/ خوشه پرور
مشخصات
سوسک گرده خوار سیاه : طول بدن ۱۲-۹ میلی متر – بال پوش سیاه – پیش گرده دارای دو نوار جانبی سفید و لکه های سفید – شاخک ورقه ای – بدن دارای مو
سوسک گرده خوار بور : طول بدن ۱۶-۱۴ میلی متر و بزرگتر از سوسک سیاه – نقاط سفید رنگی روی بال پوش ها – شاخک ورقه ای – بدن دارای موهای متراکم و خاکستری رنگ
زیست شناسی
زمستان گذرانی هر دو سوسک به صورت لارو کامل زیر خاک یا مواد پوسیده گیاهی است . لارو از نوع اسکارابی فرم ( سفید شیری و بدنی خمیده و c شکل و سر و پا قهوه ای رنگ ) است . در شرایط آب و هوایی مناسب لارو تبدیل به شفیره و بعد حشره کامل شده و تا بهار سال بعد هنگام ظهور شکوفه ها گرسنه است .
یک نسل در سال دارد.
در بهار حشرات کامل قبل از تخم ریزی از گرده گل ها تغذیه کرده، حتی از گلبرگ و نهنج هم می تواند تغذیه کند. ماده ها در خاک یا مواد پوسیده گیاهی و دامی تخم ریزی کرده ( ۵۰ تخم) ، بعد از ۱۵ تا ۲۰ روز تخم ها باز شده و لارو ها خارج می شوند و از مواد پوسیده گیاهی تغذیه می کنند.
دگردیسی کامل دارد : تخم – لارو – شفیره – حشره کامل
لارو اسکارابی فرم (سر و پا قهوه ای، بند آخر بدن بزرگتر، دارای پاهای کاذب ، C شکل)
خسارت
خسارت اصلی سوسک های گرده خوار مربوط به حشره کامل است تا لارو ها .
خسارت بیشتر در حاشیه جنگل ها ( به علت مواد پوسیده ) و نواحی سردسیری است . در مزارع کلزا و باقلا هم آلودگی و خسارت در حاشیه مزارع اتفاق می افتد.
حشره کامل به گل ها و شکوفه های گیاهی یکساله و چند ساله حمله کرده و از گرده گل ها تغذیه می کند و در نتیجه در گرده افشانی اختلال ایجاد کرده و باعث عدم تشکیل میوه و عقیم شدن شکوفه ها می شود.
• باید توجه داشت که درختان میوه چهار تا پنج برابر بیشتر از تعداد میوه هایی که می توانند نگه دارند شکوفه می دهند.
کنترل
کنترل زراعی : شخم در آخر زمستان ، پخش و مخلوط کردن کودهای حیوانی. هم چنین کاشت گیاهان تله ( Trap crop) یا گیاهان قربانی به منظور دور کردن سوسک ها از میزبان اصلی. به این صورت که این گیاهان قربانی مثل ( کلزا ، تربچه وحشی ، خردل وحشی ، یاس سفید ) اگه کاشته شوند ، سوسک ها ی گرده خوار به طرف این گیاهان جذب شده و از گیاه اصلی دوری می کنند.
مزایا استفاده از گیاهان تله : کشاورزان می توانند( سوخت ، نیروی کار ، زمان ، حشره کش ها ) را کاهش دهند و از گرده افشانی محافظت کنند.
استفاده از سطل آبی رنگ . چون این سوسک ها جذب رنگ آبی می شوند پس یک سطل آبی را آویزان کرده و درون آن آب و مایع ظرفشویی یا آب و سم ( مالاتیون )ریخته و سوسک ها داخل سطل قرار می گیرند.
کنترل شیمیایی : در آخرین مراحل از کنترل شیمیایی استفاده می شود. باید سم پاشی در صبح و شب ها در هوای خنک صورت بگیرد.
از سمی که بر روی زنبور عسل و حشرات گرده افشان اثر کشندگی کمتری دارد استفاده شود و قبل از سم پاشی به زنبورداران محدوده اطلاع رسانی شود ، مثل تکسافن یا تیودان .